In het Friese plaatsje Grouw (Grou) wordt geen Sinterklaas gevierd, maar de verjaardag van Sint Piter (21 februari).Op de zaterdag voor 21 februari komt Sint Piter - net als Sinterklaas - met de boot aan en wordt hij geholpen door een zwarte knecht (Swarte Pyt). Hij rijdt echter op een zwart paard en draagt een witte mantel. In de namiddag van 21 februari wordt Sint Piter op de kade weer uitgezwaaid.
Volgens een legende is hij de broer van Sinterklaas die naar Grouw trok om pakjes te brengen toen Sinterklaas het dorp vergeten was. De oorsprong van het feest is echter anders en startte als een voorjaarsfeest ter verering van Sint Petrus.
Het Friese plaatsje Grouw in Friesland is de enige plaats in Nederland dat in principe niet door Sinterklaas maar door Sint Piter wordt bezocht. Op de scholen wordt niet gesproken over Sinterklaas en wordt daarentegen veel tijd besteed aan het Sint Piterfeest.
Er zijn veel overeenkomsten. Zo zijn beide mannen te herkennen aan de lange witte baard, de staf en de mijter. Sint Piter draagt in tegenstelling tot Sinterklaas een witte mantel. Ook rijdt hij niet op een schimmel maar op een Fries paard, dat zwart is. Daarnaast heeft hij in tegenstelling tot zijn collega maar één Zwarte Piet, die in het Fries 'Swarte Pyt' wordt genoemd.
Net als Sinterklaas komt ook Sint Piter uit Spanje en brengt hij cadeautjes mee. Zowel hij als zijn Piet spreken Fries en worden door de kinderen toegezongen in het Fries. Veel liedjes zijn afgeleid van sinterklaasliedjes.
Voor 1700 werd in maart in Friesland de komst van het voorjaar gevierd. In Grou werd het feest Sint Piter genoemd, naar Petrus, een van de twaalf apostelen van Jezus. Petrus werd beschermheilige, omdat Grouw van oudsher een vissersdorp is. In 1701 werd de nieuwe kalender ingevoerd en werd het jaar 11 dagen korter. Sint Piter viel nu op 21 februari. Het feest, dat aan een woestere versie van het feest van Sint Maarten doet denken, verwaterde.
Rond 1900 zat de Sint Piterviering in een dip. Kleuterjuffrouw Jansen uit Grouw bedacht de huidige Sint Piterfiguur en sinds die tijd groeit Sint Piter uit tot het feest zoals dat tot op de dag vandaag wordt gevierd.
Vergelijk:
- Intocht Sinterklaas
- Sinterklaasavond (5 december)
- Sint Nicolaas (6 december)
- Nikola de Barmhartige
- Klausjagen (5 december, Zwitserland)
Een feestdag in Nederland.
Verder lezen
Meer informatie (externe link)
Zie ook
Actueel
- Begin van de winter: 21 december
- Midwinter (Wintersolstitium): 21 december
- Vierde zondag van de Advent: 22 december
- Chanoeka
- Sint Thomas: 21 december
- Lailat-ul-Qadr (Nacht van de Beslissing) 2025
Komende feesten
Kerstmis
Chanoeka
Kwanzaa