Koningsdag 2025

Koningsdag

Datum: zaterdag 26 april 2025
Land / gebied: Nederland
Soort: Nationale feestdag

Officiële feestdag. Op zaterdag 26 april wordt Koningsdag gevierd. De koninklijke familie bezoekt op Koningsdag één gemeente met een centrumfunctie. Die gemeente gaat zich aan het land presenteren. Hoe de presentatie eruit gaat zien kan een gemeente zelf bepalen.

Koning Willem-Alexander verandert daarmee de viering van Koningsdag en het defilé (grande parade) keert terug: een kleurrijk spektakel waarin de inwoners van de gemeente en de streek laten zien waarop ze trots zijn. De koning en zijn familie zullen daarbij aanwezig zijn.

Koningsdag wordt jaarlijks gevierd op 27 april - de verjaardag van koning Willem-Alexander. Als dit op een zondag valt, dan verschuift het naar de zaterdag ervoor - zoals in 2014 het geval was. Op de vrijdag voorafgaand aan Koningsdag vinden de Koningsspelen plaats, een jaarlijkse sportdag voor kinderen in Nederland.

Nederland viert op Koningsdag de verjaardag van de koning. Op 27 april zijn in het hele land feesten en evenementen. Deze evenementen worden bijvoorbeeld georganiseerd door de plaatselijke Oranjeverenigingen.

Koning Willem-Alexander en koningin Máxima bezoeken op 27 april, samen met andere leden van het Koninklijk Huis, de festiviteiten in één plaats. Deze bezoeken zijn rechtstreeks op de televisie te zien. Sinds 2015 is de opzet van Koningsdag veranderd. Tegenwoordig bezoeken de koning en koningin één plaats en is er meer aandacht voor inhoudelijke zaken.

In veel steden worden vrijmarkten gehouden, d.w.z. dat iedereen, van jong tot oud, op straat oude spullen mag verkopen, zolang dit niet commercieel is. 'Oranjeverenigingen' organiseren openbare feestelijkheden zoals optochten, aubades en kinderspelen.

Van oorsprong is Koningsdag de geboortedag (30 april 1909) van Juliana, koningin van 1948 tot 1980. Toen heette Koningsdag natuurlijk Koninginnedag. Ook Beatrix, koningin van 1980 tot 2013, vierde Koninginnedag op 30 april. Sinds 2014 wordt Koningsdag gevierd op 27 april, de verjaardag van koning Willem-Alexander (1967).

Op Koningsdag hebben burgers geen vergunning nodig om op straat te venten. (In de praktijk legt een burgemeester uit veiligheidsoverwegingen de verkoop van bijvoorbeeld voedsel en drank nog wel eens aan banden.) Dit soepele beleid leidt tot uitgebreide vlooienmarkten (de zogeheten vrijmarkt).

Tevens worden er op veel plaatsen uitgebreide openluchtfeesten gehouden. Vooral Amsterdam staat bekend om zijn viering en grote vrijmarkt en trekt elk jaar rond de half miljoen bezoekers. Behalve veel Amsterdammers zelf zijn er natuurlijk ook vele duizenden bezoekers uit de rest van het land en een groot aantal buitenlandse bezoekers. Voor veel toeristen is 'Queen's Day' een van de belangrijkste evenementen van het jaar in Amsterdam.

Omdat Koningsdag voor velen een (verplichte) vrije dag is, grijpen veel mensen de kans om dan uit te slapen en de voorafgaande avond uit te gaan. Deze avond voor de Koningsdag wordt ook wel Koningsnacht genoemd.

Ten tijde van koningin Juliana werd op 30 april een defilé gehouden. De gehele koninklijke familie stond op het bordes van Paleis Soestdijk. Vele Nederlanders en rijksgenoten liepen langs in de kilometerslange optocht en gaven geschenken, en ook bloemen, waarmee het bordes werd bedekt. Wie niet meeliep zat aan de televisie gekluisterd. 's Morgens liepen alle schoolkinderen in optocht naar het stadhuis om de burgemeester een aubade van patriottische liederen te brengen, zoals Alle man van Nêerlands stam en Waar de blanke top der duinen, met als slotakkoord het Wilhelmus. Daarna werden in vele dorpen en steden traditionele kinderspelen georganiseerd, zoals zaklopen en koekhappen. De dag werd traditioneel besloten met een lampionoptocht. Op veel plaatsen werden en worden ook festiviteiten voor de oudere jeugd en volwassenen georganiseerd, zoals optredens van pop- en jazzbandjes.

Koningin Beatrix bezocht op Koninginnedag samen met zo veel mogelijk leden van de koninklijke familie één of (meestal) twee plaatsen in Nederland, waar ze door de plaatselijke bevolking werd ontvangen met speciale vieringen, die vaak de vorm aannamen van demonstraties van ouderwetse dansen en ambachten, en sport- en zangdemonstraties. Sommige plaatsen staken het geheel in een wat eigentijdser jasje.

Geschiedenis van Koninginnedag
Koningsdag

Op 31 augustus 1885, de verjaardag van Prinses Wilhelmina, werd voor het eerst Prinsessedag gevierd. Deze dag is de voorloper van Koninginnedag. Het initiatief voor de viering kwam van de liberalen, die met het feest de nationale eenheid wilden benadrukken. Na het overlijden van Koning Willem III in 1890, werd de eerste echte Koninginnedag gevierd. Omdat Koninginnedag ook de laatste dag van de schoolvakantie was, werd het al snel een feestdag voor kinderen.

Op 31 augustus 1902 groeide Koninginnedag uit tot een echt volksfeest. De bevolking vierde toen namelijk ook het bericht dat Koningin Wilhelmina net hersteld was van een ernstige ziekte. Koningin Wilhelmina en haar familie waren overigens bijna nooit aanwezig bij festiviteiten op Koninginnedag.

Koningsdag

Koningin Juliana kreeg tijdens haar regeerperiode een bloemenhulde van de bevolking op Paleis Soestdijk. Dit bloemendefilé was vanaf midden jaren '50 op de televisie te zien.

Steeds meer mensen kregen een vrije dag op Koninginnedag en zo groeide de viering uit tot een nationale feestdag.

Feestdag in Nederland, Aruba en de Antillen.

Op Koninginnedag vinden in sommige plaatsen Luilakvieringen plaats.

Een feestdag in Aruba, Bonaire, Sint Eustatius en Saba, Curaçao, Europese Unie, Nederland, Sint Maarten.

Verder lezen

Meer informatie (externe link)