1 Krisjna Chaitra. Holi Phagwa. In februari/maart, op de eerste dag van de maand Chaitra, vieren hindoes Holi. Dit lentefeest is tevens het nieuwjaarsfeest van de hindoes. Een belangrijke feestdag in grote delen van India en andere landen met een grote hindoeïstische gemeenschap. In Suriname is dit een nationale feestdag.Het Holi-feest vindt vijf weken na het planten van de 'holika' op Vasant Panchami plaats. De avond voorafgaand aan Holi is Holika Dahan en wordt de brandstapel in brand gestoken.
De oorsprong van dit feest ligt in de natuur, de religie, de mythologie en de historie van de hindoes. Holi wordt dan ook in samenhang met een reeks van gebeurtenissen gevierd. Een feest houdt een boodschap in. Zo symboliseert Holi de overwinning van het goede op het kwade, van licht op duisternis, van kennis op onwetendheid, van recht en waarheid op onrecht en onwaarheid.
Het Holi-feest is een lente-, nieuwjaars-, en overwinningsfeest. Het nieuwjaar van de hindoes valt gewoonlijk in de maand maart (Chaitra).
Holi wordt ingeluid met het planten van de holika (een stek van de ricinus-castorolie plant) wanneer de lente (vasant) begint. Deze dag heet dan ook Vasant Panchami (Lentefeest). De winter, die veel narigheden en ongemakken met zich meebrengt is dan over zijn hoogtepunt heen. De dagen gaan lengen en de zon schijnt ook langer. Er is meer licht en meer warmte. Dit betekent dus meer bloei en leven in de natuur, hetgeen ook op het gevoel en gemoed van de mens inwerkt. Ook de mens is blij en viert samen met de natuur feest.
Veertig dagen na het planten van de holika wordt er een brandstapel omheen gevormd. Het is dan volle maan en een dag voor het Holi-feest. Na een offerande welke wordt verricht door een pandit (priester), wordt het plantje (symbool van het goede) verwijderd. Het kwade (gesymboliseerd door de brandstapel) wordt vernietigd door het in brand te steken. Nadat de stapel in brand is gestoken zingen speciale muziekgroepen (cautalgroepen) stichtelijke en Holi-liederen. Al zingend maakt men rondgangen om de brandende stapel als teken van de overwinning van het goede en de vernietiging van het kwade. Het zingen gaat door totdat de holika helemaal verbrand is. Dit gebeuren, een dag voor het eigenlijke Holi, wordt Holika Dahan genoemd.
Holi wordt ingeluid met het planten van een stek van de ricinus-casterolie plant door een pandit (een priester) tijdens een speciale ceremonie. Rondom de geplante holika wordt gedurende de volgende veertig dagen een brandstapel gevormd van hout, droge takken, stro enzovoorts. Deze brandstapel symboliseert het kwade en wordt tijdens de vooravond van Holi, in brand gestoken. Dit is op de avond van volle maan in maart. In de hindoe-jaartelling is dit de maand Phalguna. Naar deze maand wordt dit feest ook Phagwa genoemd.
Op de morgen van Holi komen mensen bijeen op de plek van de brandstapel. Na een gebed en het uitspreken van een zegewens voor geluk en welzijn van de gemeenschap in het nieuwe jaar, brengt men elkaar met as, vol vreugde, een eerste stip, een geluksteken (tilak) op het voorhoofd aan om elkaar vervolgens met as te bestrooien en in te wrijven ten teken dat de kwade macht overwonnen is.
Hierna wordt er de hele dag, tot laat in de nacht uitbundig gefeest: gegeten, gedronken en gezongen door jong en oud samen met familieleden, vrienden en kennissen. Het is immers een volksfeest. Men besprenkelt elkaar met parfum en reukwater, bepoedert elkaar flink en begiet elkaar met allerlei vloeistof, die de in bloei staande natuur symboliseren.
Een feestdag in Bangladesh, Guyana, India, Indonesië, Maleisië, Mauritius, Myanmar, Nederland, Nepal, Sri Lanka, Suriname, Zuid-Afrika.
Verder lezen
- De hindoekalender
- Feestdagen hindoes
- Oud en nieuw in verschillende culturen
- De heks Dandha
- De heks Holika
- De koeherder en de heks
Zie ook
Actueel
- Begin van de winter: 21 december
- Midwinter (Wintersolstitium): 21 december
- Vierde zondag van de Advent: 22 december
- Chanoeka
- Sint Thomas: 21 december
- Lailat-ul-Qadr (Nacht van de Beslissing) 2025
Komende feesten
Kerstmis
Chanoeka
Kwanzaa