zaterdag 21 december 2024

Volksverhalen Almanak


Het witte eendje


Het witte eendjeHeel lang geleden leefde er eens een jonge koning met zijn jonge koningin. Ze waren nog maar enkele dagen getrouwd, toen de koning bericht kreeg, dat hij op reis moest.
De koningin huilde van verdriet. De koning was ook bedroefd.
"O, wat zal ik je missen," zei hij. "Beloof me, dat je goed op jezelf zult passen. Ga niet alleen uit. Blijf zoveel mogelijk in je eigen kamer en bemoei je niet met mensen, die je niet kent." Dat beloofde de koningin.
Toen de koning vertrokken was, ging ze naar haar kamer en kwam daar niet meer uit. Na zo'n dag of drie tikte er een vrouwtje op het raam. De koningin opende het raam en keek het vrouwtje met roodbehuilde ogen aan.
"Ach," sprak het vrouwtje vol medelijden, "wat erg voor u, dat de koning nu al op reis is. U bent pas enkele dagen getrouwd. U moet niet meer huilen. Het is veel beter om in uw tuin een wandeling te maken. Kijk toch eens hoe mooi alles bloeit. De koning zou het u ook aanraden, dat weet ik zeker."
De koningin keek naar de bloemen en de zonnige tuinpaden. "Het kan inderdaad geen kwaad een kleine wandeling in de tuin te maken," dacht ze. "Steeds maar huilen maakt me ziek."
"Als u met me meeloopt, lief vrouwtje," zei ze, "dan maken we een wandelingetje." Dat deed het vrouwtje maar al te graag. Samen gingen ze de tuin in en bewonderden de roze en rode rozen. Bij de fontein bleef het vrouwtje staan. Ze zuchtte even en zei: "Het is warmer dan ik dacht, majesteit. Het water van de fontein ziet er zo helder en fris uit. Zullen we ons er even in baden? De koning zou het u vast en zeker ook aanraden."
"Ach ja," dacht de koningin, "zo'n fris bad kan geen kwaad." Ze trok meteen haar kleren uit en stapte in het water. Nauwelijks zat ze erin of ze voelde de hand van het vrouwtje op haar schouder. Het vrouwtje zei: "Word nu een wit eendje en zwem weg."
Opeens was de mooie jonge koningin veranderd in een wit eendje, en het zwom weg. Het vrouwtje grinnikte. Ze trok de kleren van de koningin aan, betoverde haar gezicht, zodat ze op de koningin leek, en liep naar het paleis. In de kamer van de koningin wachtte ze op de terugkomst van de koning.
Enige weken later begonnen de klokken te luiden, als teken dat de koning van zijn reis terugkeerde. De valse koningin liep hem met uitgestrekte armen tegemoet. De koning drukte haar tegen zich aan, blij, dat hij weer thuis was.
Hoe ging het nu verder met het witte eendje? Dat had eieren gelegd en daaruit kropen drie mooie eendjes. Al heel vlug konden ze voor zichzelf zorgen en liepen ze al door het gras. Iedere dag gingen ze een eindje verder.
Op een keer kwamen ze in de tuin van het paleis. De valse koningin zag hen en begreep meteen van wie die mooie eendjes waren. Ze deed heel lief tegen ze en vroeg, of ze het paleis eens wilden zien. Dat wilden de eendjes wel. Ze kregen een heerlijk maal, waarin de valse koningin een slaapmiddel had gedaan. De eendjes konden hun oogjes bijna niet meer open houden. "Kom maar mee," zei de koningin. "Ik leg jullie in een heerlijk zacht bed te slapen. Morgenvroeg maak ik jullie op tijd weer wakker." Maar de valse vrouw dacht: "Als ze slapen, maak ik ze dood."
Midden in de nacht sloop de koningin naar de slaapkamer van de eendjes. Ze klopte op de deur en riep: "Slapen jullie al, of zijn jullie nog wakker?"
Eén van de eendjes riep: "Hoe kunnen wij nu slapen als iemand ons dood wil maken!"
"Ze slapen nog niet," dacht de koningin. Ze ging naar de keuken, maakte daar het vuur aan en hing de ketel erboven. Toen ging ze weer naar de kamer waarin de eendjes sliepen. Ze klopte en riep: "Slapen jullie, of zijn jullie nog wakker?"
Eén van de andere eendjes riep nu: "Hoe kunnen we nu slapen als iemand ons dood wil maken!"
"Ze slapen nog niet," dacht de koningin nijdig. Weer ging ze naar de keuken, pookte het vuur op en hing de ketel goed. Voor de derde keer ging ze naar de slaapkamerdeur. Ze klopte en riep: "Slapen jullie of zijn jullie wakker?"
Het derde eendje riep: "Hoe kunnen we nu slapen als iemand ons dood wil maken!"
De koningin opende zachtjes de deur en zag, dat de eendjes sliepen. Ze begreep, dat ze om de beurt in hun slaap gesproken hadden. Meteen liep ze naar het bed en maakte ze alle drie dood.
Toen het witte eendje de volgende morgen haar kindertjes riep, kwam er niemand te voorschijn. Ze dacht: "O, als er maar niets gebeurd is." Ze vloog naar de tuin van het paleis en daar zag ze haar kindertjes liggen, heel bleek en stil. Verdrietig spreidde ze haar vleugels over haar dode kindjes uit en sprak:
"Lieve kindertjes,
de koningin die nu in dit paleis woont,
is een heks.
Ik ben de echte koningin.
Ze heeft mij omgetoverd in een wit eendje.
Ze heeft jullie gedood."
Toevallig stond de jonge koning aan het open venster. "Hoor je dat?" zei hij tegen de koningin, die nog in bed lag. "In de tuin zit een wit eendje, dat kan praten."
"Jaag dat beest weg!" riep de koningin nijdig. "Ik houd niet van witte eenden." Het witte eendje werd weggejaagd, maar even daarna zat het er weer. Verdrietig spreidde ze haar vleugels weer uit over haar dode kindertjes en sprak:
"Lieve kindertjes,
de koningin die nu in dit paleis woont,
is een heks.
Ik ben de echte koningin.
Ze heeft mij omgetoverd in een wit eendje.
Ze heeft jullie gedood."
De koning werd nieuwsgierig en haastte zich naar de tuin. Hij knielde bij het witte eendje neer en streelde haar vleugels. Plotseling veranderde het eendje in een spinnewiel. Woedend brak de koning het spinnewiel kapot en wierp één stuk vóór zich neer, en een ander stuk achter zich. Achter hem groeide toen opeens een berkenboom en vóór hem stond zijn koningin. Ze was heel mooi, maar ze huilde. Ze vertelde snikkend wat er allemaal gebeurd was.
De valse koningin was ondertussen weer het vrouwtje geworden, maar nu had ze echt een gezicht, zoals een heks dat meestal heeft.
De koning gaf haar bevel om met haar toverkunst de kindertjes weer levend te maken. Knarsetandend voldeed ze aan dat bevel. Ze liet een ekster voor zich vangen en die moest voor haar levenswater gaan halen. Dit water goot ze over de dode eendjes uit. Die veranderden in echte kinderen. Ze keken naar hun mooie moeder en vader. Van de heks waren ze bang, maar die maakte zich vlug uit de voeten.
Nu was het gezin weer bij elkaar: de koning, de koningin en de kinderen. Ze waren zo blij, dat ze alles vergaten wat er gebeurd was. En ze leefden nog lang en gelukkig.
*   *   *
Samenvatting
Een Russisch sprookje over een koningin die betoverd wordt. Wanneer een koning op reis gaat, adviseert hij zijn koningin om veilig binnen te blijven. Een oud vrouwtje overtuigt haar echter om toch een wandeling in het park te maken. Dan verandert het oude vrouwtje de koningin in een wit eendje en neemt zij zelf de plaats van haar in. De koning heeft niets in de gaten, totdat hij een wit eendje in de paleistuin hoort praten...
Toelichting
Trefwoorden
Basisinformatie
Thema
Populair
Verder lezen