maandag 30 december 2024

Volksverhalen Almanak


Een vreemd verhaal


Ik, Nicolaes a Wassenaer, geneesheer te Amsterdam, heb het volgende verhaal genoteerd uit de mond van de Zeeuwse zeeman Lourens Lourenszoon, die acht jaar lang onder de menseneters van de Wilde Kust heeft geleefd en in 1626 in Nederland is teruggekeerd.
"Toen ik bij de Arocouros woonde, vertelden zij mij vaak over een volk zonder hoofden. Ik geloofde hen niet, maar zij beloofden mij mee te nemen als zij weer eens op oorlogspad gingen.
Op een dag maakten zij hun boten klaar en bewapenden zich met pijlen en bogen. Twee dagen lang roeiden wij naar het oosten en toen gingen wij aan land. In dit gebied moesten de mensen zonder hoofd zich ophouden!
Het duurde niet lang of ik zag in de verte op het strand meer dan honderd vreemde wezens, die aan het vissen waren, maar het bos in vluchtten toen zij ons zagen aankomen. Een van hen sprong evenwel het water in en werd door de Arocouros ingesloten. Het was niet eenvoudig hem gevangen te nemen, want hij was ongelooflijk sterk en kronkelde als een bruinvis. De indianen bonden de handen en voeten van het monster vast, wierpen hem in een van de boten en voeren snel uit het gebied van deze gevaarlijke stam. Terug in het dorp kon ik hem op mijn gemak bekijken. Hij was kort en dik, ik mag wel zeggen vet. Daar waar bij ons de nek zit, groeide bij hem lang, zwart haar. Zijn neus bevond zich midden op zijn borst, de ogen stonden dicht bij elkaar, en zijn oren zaten onder de oksels en waren zo klein dat je ze amper kon zien. De huid van zijn handen was zo ruw als een rasp. De mannen met wie hij in het water had geworsteld, waren op een aantal plaatsen hun vel kwijt!
Toen de Arocouros besloten hem te doden en hem met stokken sloegen, raasde en tierde het monster zo verschrikkelijk dat het niet om aan te horen was."
Of het vlees van het monster smaakte, heb ik niet gehoord, maar Lourens Lourenszoon vertelde mij wel dat het bij deze indianen gebruikelijk was degenen die zij in een oorlog hadden verslagen en gedood, op te eten. Lourens Lourenszoon weigerde altijd aan deze eetpartijen deel te nemen, maar op een keer zetten zij hem een schotel voor die heerlijk rook. Het vlees was zeer blank. Lourens Lourenszoon proefde ervan en het was zo verrukkelijk en zo zoet dat hij alles opat. "Zoiets lekkers heb ik nog nooit geproefd," zei hij. "Wat voor vlees was het?"
"Mensenvlees," zeiden de indianen. "Je weet toch dat we gisteren een aantal vijanden gevangen hebben genomen."
Terstond begon Lourens Lourenszoon te walgen en te braken... en hij leerde hen dat het voor hem en God een gruwel was. Tijdens zijn verblijf onder de menseneters heeft niemand meer zijn vijand opgegeten!
*   *   *
Samenvatting
Een historisch verslag uit ca. 1627 over Surinaamse menseneters. Lourens Lourenszoon vertelt over zijn ontmoetingen met indianen en mensen zonder hoofd.
Toelichting
Deze vertelling staat in 'De menschetende Aanbidders der Zonneslang' door F. P. en A. P. Penard, Paramaribo, 1907. Zij vertellen: "Merkwaardig is het, dat ook in andere deelen van Guiana verhalen de ronde deden omtrent mannen, wier hoofden zich onder hunne schouders bevonden. In hunne brieven aan den Koning schreven de eerste Spaansche reizigers, dat de indianen hun verteld hadden van eene plaats, waar de Roodhuiden talrijk waren als grashalmen; en vreemd genoeg de tippen der schouders stonden bij deze indianen hooger dan hunne schedels; hunne armen hingen af langs hunne ooren."
‘Een vreemd verhaal' is bewerkt. Het staat in 'Suriname: Spiegel der vaderlandse kooplieden' door Ursy M. Lichtveld en dr. Jan Voorhoeve, Zwolle, 1958 en is overgenomen uit 'Twaelfde deel of 't vervolgh van het Historisch Verhael aller gedenckwaerdiger geschiedeniss. die in Europa... Asia... Africa... America... voorgevallen zijn' verschenen te Amstelredam, 1627. In 'Spiegel der vaderlandse kooplieden' wordt nog verwezen naar het ca. 1660 anoniem verschenen boekje 'Korte en wonderlijcke Beschryvinge, Van de seltsame Wanschepsels Van Menschen, die ghevonden worden in het Coninckrijck Guianae, aen het Meyr Parime. Als mede van de Satyrs, en van de Vrouwen die Amazoonen Genoemt worden, daer van de oude Historiën gewach maecken' (Universiteitsbibliotheek te Amsterdam).
Trefwoorden
Basisinformatie
Thema
Populair
Verder lezen