maandag 30 december 2024

Volksverhalen Almanak


De vrome koe


Een vrome man had eens een koe, die hem met ploegen hielp. Maar hij werd steeds armer, en hij zag zich genoodzaakt haar aan een heiden te verkopen. De heiden ploegde zes werkdagen met haar. Maar toen hij haar op sabbat naar de akker bracht om met haar te ploegen, ging zij op de grond liggen en wilde niet meer werken. En hij liep op haar af en sloeg haar. Maar zij bewoog zich niet van haar plek.
Toen de heiden dit zag, ging hij naar de vrome man en zei tegen hem: "Kom mee en neem je koe terug. Zes dagen heb ik met haar gewerkt. Op sabbat ging ik weer met haar naar het veld, maar zij ging op de grond liggen, zij weigert welke arbeid dan ook te verrichten. Hoezeer ik haar ook sloeg, zij week niet van haar plaats."
Toen de heiden dit vertelde, begreep de jood waarom de koe niet wilde werken: omdat zij gewend was op sabbat te rusten. Toen zei de vrome man tegen de heiden: "Kom mee, ik zal haar op laten staan en zij zal voor je ploegen." Toen zij bij de koe aangekomen waren, fluisterde hij haar in het oor: "O koe, beste koe! Zolang je in mijn bezit was, kon je op sabbat rusten. Maar door mijn zonden ben ik arm geworden, en was ik genoodzaakt je aan deze niet-jood te verkopen. Ik vraag je daarom, sta op en doe wat je meester van je vraagt."
Onmiddellijk stond de koe op en was nu bereid om te werken. Toen zei de heiden tegen de jood: "Ik zal je niet met rust laten tot jij mij verteld hebt, wat je met haar hebt gedaan en wat je haar in het oor hebt gefluisterd. Heb je haar soms betoverd?" En de vrome man vertelde hem wat hij had gezegd.
Toen de heiden dit hoorde, schrok hij en hij dacht erover na: "Als dit schepsel, dat niet kan spreken en niet kan denken, zijn schepper kent, moet dan niet ook ik, die God naar zijn evenbeeld heeft geschapen en verstand heeft gegeven, mijn schepper erkennen?"
Onmiddellijk liet hij zich bekeren. Hij bestudeerde ijverig de thora en kreeg de naam: rabbi Jochanan Koezoon.
*   *   *
Samenvatting
Een joods-verhaal uit de Joodse traditie. Een vrome man is genoodzaakt zijn koe te verkopen aan een niet-jood. Wanneer de eerste sabbat komt, weigert de koe te werken. De heiden ziet de vroomheid van de koe in en bekeert zich tot het Jodendom.
Toelichting
Veel joodse verhalen komen uit de mondelinge geloofsleer die pas later is opgeschreven in bijvoorbeeld de talmoed (400 na Chr.) en de midrasj-verzamelingen (van 400 na Chr. tot 1350 na Chr.). Dit verhaal komt uit een midrasj-verzameling en gaat over de bekering van een heiden tot het Jodendom.
Trefwoorden
Basisinformatie
Populair
Verder lezen