donderdag 21 november 2024

Volksverhalen Almanak


De draak van Krakau


De draak van KrakauTot de mooiste en ook oudste steden van Europa behoort de Poolse stad Krakau. Als een ouderwets kleinood is ze getooid met schitterende edelstenen: de indrukwekkende burcht en de rivier de Wisla.
AI meer dan duizend jaren verhief zich op een rotsachtige heuvel de burcht Wawel, maar van een dorp, ja zelfs van een stad, was in de verre omtrek geen spoor te bekennen.
De machtige vorst Krak had hier zijn zetel. Graag had hij een gemeenschap gesticht, maar waar zou hij de mensen vandaan moeten halen, als iedereen met een grote boog om de plaats heenliep?
In de holten onder de burcht huisde namelijk een draak, en wee degene, die in de buurt kwam! Weliswaar nam de draak meestal genoegen met de kuddedieren, maar zijn vraatzucht nam elke dag toe, zodat het beslist niet lang meer zou duren, voordat hij de kudde van Krak helemaal zou hebben uitgeroeid. Ongetwijfeld zou hij dan de weg naar de burcht weten te vinden!
De vorst begreep, dat er iets moest gebeuren, om het dreigende gevaar af te wenden; hij besloot daarom het monster met zijn gewapende knechten onder aanvoering van zijn drie zonen tegemoet te treden.
Maar dat liep slecht af. De scherpe zwaarden braken als luciferhoutjes op het pantser van de draak. Sommigen van Kraks mannen bezweken onder de opstijgende giftige dampen die het monster naar alle kanten uitspuwde, anderen stierven een gewelddadige dood door de scheurtanden of klauwen van het ondier.
Slechts een klein groepje keerde heelhuids van deze ongelukkige strijd terug, en de vorst was het noodlot in ieder geval dankbaar, dat ook zijn zonen in leven waren gebleven.
Kilometers ver was het gesmak te horen, als bewijs dat het gruwelijke monster zijn slachtoffers zich goed liet smaken.
Reeds de volgende dag waggelde het afschuwelijke beest naar de schanspoort. De aarde dreunde onder het logge gevaarte en toen hij begon te schreeuwen, zwol de wind aan tot storm. De vorst gaf zijn knechten het bevel, een vet schaap over de schanspoort te werpen, zodra het monster tot aan het burchtplein was opgerukt. De draak verslond het arme dier met één enkele hap, onderwijl giftige vonken uitbrakend. Na dit feestmaal likte hij met zijn reusachtige zwarte tong zijn muil af. En pas toen hij merkte, dat er niets meer te halen viel, kroop hij voldaan terug.
Vorst Krak was een dapper man, voor niets en niemand bang. "Daar moet eindelijk een eind aan komen," zei hij, en kwam met een gedurfd plan: "Als dat ondier weer een slachtoffer komt opeisen, geven we hem in plaats van een levend schaap alleen de met kalk en zwavel gevulde vacht." En hiervan was hij niet meer af te brengen, omdat hij wist, dat ze anders allemaal reddeloos verloren zouden zijn.
Zelf vulde hij de vacht met het giftige mengsel en beval de dienstmaagden, de vacht dicht te naaien.
Weldra kondigde het dreunen van de aarde en een afschuwelijk geschreeuw de komst van het ondier aan. Dit keer hoefde hij niet op zijn prooi te wachten. De hamel lag voor hem klaar en hij begon zijn maal, met zijn klauwen om zich heen slaand.
Maar de holten onder de burcht bereikte hij niet meer...
En toen hij rochelend neerzonk en tenslotte stierf, verhief zijn machtig lichaam zich nog voor de laatste maal.
Zo had de wijze vorst de vreselijke draak bedwongen. Onder de burcht bouwde hij nu een stad. De mensen, die hier gingen wonen, noemden de mooie en roemrijke stad naar hun vorst, die ervoor had gezorgd dat het drakengeschreeuw voor altijd was verstomd. Daaruit is de naam Krakau ontstaan.
*   *   *
Samenvatting
Een volkssprookje over een Poolse vorst die een draak verslaat. Een draak verslindt dagelijks de kuddedieren van de vorst Krak. Hij besluit met zwaarden de draak te lijf te gaan, maar zonder succes. Dan verzint hij een list om de draak te vergiftigen.
Toelichting
Krakau is na Warschau en Lódz de grootste stad van Polen. De stad ligt aan de Wisla in het zuiden van Polen en is de hoofdstad van het woiwodschap Klein-Polen (Malopolska). Het is de voormalige hoofdstad van Polen (tot 1609) en is een van de belangrijkste cultuursteden van Midden-Europa. Het wordt daarom wel het Florence van Polen genoemd, en is volgens velen een van de mooiste steden van Europa. De stad kwam als een van de weinige steden in Polen bovendien ongeschonden de Tweede Wereldoorlog door. Het stadscentrum staat op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO.
Krakau ontstond rond een natuurlijke heuvel, de Wawel. Op de Wawel werd een burcht gebouwd, waar gedurende vijf eeuwen de Poolse koningen resideerden. Op de Wawel bevindt zich naast de burcht ook de kathedraal. Onder aan die heuvel bevindt zich de drakengrot. Het verhaal gaat dat daar in de Middeleeuwen een draak (Smok Wawelski) woonde die elke dag gevoerd werd met vee (schapen en varkens). Koning Krak beloofde dat diegene die de draak zou verslaan, met zijn dochter mocht trouwen. Een schoenmaker durfde het aan. Hij slachtte een schaap, vulde dat met zwavel en naaide het weer dicht. De draak at dit schaap, vloog in brand en sprong in de Wisla. Daar dronk hij zoveel dat het beest openbarstte. Sindsdien is er alleen nog de grot met daarvoor een koperen beeld van een draak.
Trefwoorden
Basisinformatie
Populair
Verder lezen