Jaaroverzicht 1914

Januari 1914

03-01

Geboortedag Jean Louël. Belgisch componist.

05-01

In de Verenigde Staten wordt voor het eerst de acht urige werkdag ingevoerd in een grote industrie: de automobielfabriek van Henry Ford.

28-01

Sterfdag Mogens Ballin. Deens kunstschilder.

Februari 1914

05-02

Geboortedag William Burroughs. Amerikaans schrijver.

23-02

Geboortedag Theo Middelkamp († 2005). Nederlands wielrenner

Maart 1914

03-03

Geboortedag Asger Jorn († 1973). Oluf Jørgensen. Deens schrijver en schilder, mede-oprichter van CoBrA.

08-03

Geboortedag Jaap Bakema († 1981). Nederlands architect (wooncomplex Spangen Rotterdam).

25-03

Sterfdag Frederic Mistral (83). Frans schrijver. Nobelprijs voor de Literatuur 1904.

31-03

Geboortedag Octavio Paz († 1998). Mexicaans schrijver en dichter. Nobelprijs voor de Literatuur 1990.

April 1914

08-04

Op de Dam in Amsterdam wordt het beeld De Eendracht ('Naatje van de Dam') neergehaald. Het fungeerde vanaf 1856 als nationaal monument ter herdenging aan de tiendaagse veldtocht in augustus 1831 (de poging van koning Willem I om de Belgische Opstand te onderdrukken).

08-04

Geboortedag María Félix. Mexicaans actrice.

09-04

De film World Flesh & Devil verschijnt. Het is de eerste film die volledig in kleur is.

14-04

Mexicaanse Revolutie - voor het eerst in de geschiedenis wordt er een luchtbombardement uitgevoerd. Gustavo Salinas werpt enkele bommen op de Cañonero Guerero van generaal Huerta.

22-04

Geboortedag Jan de Hartog († 2002). Nederlands schrijver

24-04

Geboortedag Loe de Jong († 2005). Nederlands historicus en journalist. Directeur Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie. Bekend van het uit 14 delen bestaande standaardwerk 'Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog'.

Mei 1914

01-05

Geboortedag G.B.J. Hiltermann († 2000). Nederlands politiek commentator.

02-05

In Antwerpen richten de politici Van Cauwelaert, Van de Perre en Hendrix de krant "De Standaard" op.

12-05

Geboortedag Bertus Aafjes. Nederlands schrijver.

15-05

Geboortedag Tenzing Norgay († 1986). Nepalees gids, beklom als eerste de top van de hoogste berg ter wereld (Mount Everest) samen met Edmund Hillary.

19-05

Geboortedag Roger Cockx († 1991). Vlaams expressionistisch kunstschilder. Voornamelijk landschappen.

Juni 1914

13-06

Geboortedag Constant Vanden Stock. Belgisch erevoorzitter van RSC Anderlecht.

15-06

Geboortedag Joeri Andropov († 1984). Sovjet-Russisch hoofd van de KGB en partijleider (1982-1984).

15-06

Sterfdag Lodewijk Thomson. Nederlands militair en politicus.

21-06

Sterfdag Bertha von Suttner (71). Oostenrijks radicaal pacifiste, schrijfster, ere-voorzitster van het Internationaal Bureau voor de Vrede. Stimuleerde Alfred Nobel de Nobelprijzen in te stellen. Nobelprijs voor de Vrede in 1905.

26-06

Geboortedag Alexander Pola († 1992). Nederlands acteur, conferencier en tv-scenarist (Farce Majeure).

27-06

Geboortedag Alexander Pola († 1992). Nederlands acteur, tekstschrijver en conferencier.

28-06

In Sarajevo wordt de Oostenrijkse kroonprins Franz Ferdinand vermoord door de student Gavrilo Princip. Dit wordt later gezien als mede-aanleiding tot de Eerste Wereldoorlog.

28-06

Sterfdag Franz Ferdinand. Aartshertog van Oostenrijk-Este, kroonprins van Oostenrijk.

Juli 1914

27-07

Nadat Koning Albert tevergeefs bij de Duitse keizer de Belgische neutaliteit heeft bepleit, kondigt België de algemen mombilisatie af.

28-07

Oostenrijk-Hongarije verklaart de oorlog aan Servië.

31-07

Geboortedag Louis de Funès († 1983). Frans regisseur en filmacteur.

31-07

In Parijs wordt socialistisch leider Jean Jaurès vermoord door de nationalist Raoul Villain. Als pacifist wilde Jaurès de Eerste Wereldoorlog voorkomen door een Frans-Duits bondgenootschap.

31-07

Nederland kondigt een algemene mobilisatie af. Dat gebeurt drie dagen nadat Oostenrijk de oorlog verklaard heeft aan Servië. Ons land benadrukt dat het neutraal wil blijven.

Augustus 1914

01-08

Duitsland verklaart de oorlog aan Rusland. Nederland kondigt de mobilisatie af van zijn strijdkrachten.

02-08

Duitsland bezet het Neutrale Luxemburg. De eerste wereldoorlog is een feit als andere Europese landen Duitsland de oorlog verklaren.

03-08

Terwel de eerste wereldoorlog volop op gang komt laat Duitsland weten dat het de Nederlandse neutraliteit zal respecteren.

03-08

Italië verklaart zich neutraal en weigert aan de oorlog deel te nemen aan de zijde van Duitsland en Oostenrijk-Hongarije

04-08

Eerste Wereldoorlog: Duitse troepen vallen België binnen. Groot Brittannië verklaart de oorlog aan Duitsland. Nederland en de VS blijven neutraal.

05-08

Geboortedag Sem Dresden († 2002). Nederlands essayist. Ontvanger P.C Hooftprijs 2002

15-08

Het Amerikaanse stoomschip Ancona is het eerste schip dat door het Panama-kanaal vaart. Het kanaal verbindt de Grote Oceaan met de Atlantische Oceaan.

22-08

Geboortedag Deng Xiaoping († 1997). Chinees communistisch leider en revolutionair.

26-08

Geboortedag Reinold Kuipers († 2005). Nederlands dichter, drukker, copywriter en uitgever (Querido).

September 1914

07-09

Geboortedag James Alfred Van Allen († 2006). Amerikaanse natuurkundige, voorspeller en naamgever van de Van Allen-gordels, twee velden van geladen deeltjes rond de aarde.

10-09

Geboortedag Robert Wise († 2005). Amerikaans filmregisseur en -producent. Bekend geworden met The Sound of Music en West Side Story.

12-09

Geboortedag Desmond Llewelyn († 1999). Welsh acteur, bekend door zijn rol als Q in de James Bond films.

Oktober 1914

06-10

Geboortedag Thor Heyerdahl († 2002). Noors antropoloog, schrijver en wereldreiziger. Toonde met een aantal bijzondere en opvallende zeereizen aan dat vertegenwoordigers van oude culturen al met elkaar in contact kunnen zijn geweest, zoals de eskimo's en de indianen.

13-10

Uitvinding van het gasmasker, door Garrett Morgan.

14-10

Geboortedag Raymond Davis Jr. († 2006). Amerikaans natuur- en scheikundige. Nobelprijs voor de Natuurkunde 2002 voor zijn wetenschappelijke werk in de astrofysica, in het bijzonder het onderzoek naar komische neutrino's.

26-10

Geboortedag Adriaan de Groot († 2006). Nederlands psycholoog. Grondlegger van de Citotoets, en onderzoeker van patroonherkenning (m.n.bij schaken).

27-10

Geboortedag Dylan Thomas († 1953). Brits schrijver en dichter. Wordt beschouwd als een van de belangrijkste dichters van de 20ste eeuw.

28-10

Geboortedag Dr. Jonas Salk. Amerikaans wetenschapper, uitvinder van het vaccin tegen polio.

28-10

Geboortedag Jonas Salk († 1995). Amerikaans medicus. Ontdekker van het naar hem vernoemde Salk- of poliovaccin. Dit vaccin geeft de ontvanger immuniteit tegen polio en is er de oorzaak van dat deze ziekte bijna niet meer voorkomt.

November 1914

05-11

Sterfdag August Weismann. Duits bioloog, een van de grondleggers van de erfelijkheidsleer.

14-11

Geboortedag Florrie Rost van Tonningen-Heubel († 2007). Nederlands extreemrechts propagandiste. Echtgenote van de in Juni 1945 terechtgestelde NSB-voorman Meinoud Rost van Tonningen.

25-11

Geboortedag Joe DiMaggio († 1999). Legendarisch Amerikaans honkballer.

December 1914

08-12

1e Wereldoorlog: Slag bij de Falkland-eilanden tussen een Britse vloot en een Duitse die onder leiding staat van Graf Von Spee.

24-12

Geboortedag Guus Verstraete sr. († 1994). Belgisch-Nederlands acteur, regisseur en theaterdirecteur.

25-12

In de Eerste wereldoorlog gaat een kerstbestand in aan het westelijke front.