zaterdag 21 december 2024

1616
Alles voor de handel
VANDAAG
DE DAG
26
januari

Om het monopolie van de Ver. Oost-Indische Compagnie te omzeilen had de Amsterdamse koopman Isaac le Maire in de zomer van 1615 twee schepen op reis gestuurd. Het monopolie van de VOC bestond op de handel in specerijen uit Indië via routes langs Kaap de Goede Hoop (Zuid-Afrika) en door Straat Magellaan. (Zuid-Amerika). De opdracht aan de schippers (zijn zoon Jacob en Willem Cornelisz Schouten) was dus een andere route via Zuid-Amerika te vinden. Op 24 januari 1616 ontdekten zij een doortocht tussen Vuurland en Stateneiland, zuidelijker dus dan de Straat Magellaan. Deze doortocht heet nu Le Maire Straat. Op 26 januari 1616, wisten zij Kaap Hoorn (die ze noemden naar hun thuishaven) te ronden. De doorvaart was dus gevonden, maar bij aankomst in Jacatra in Indonesië werden op 2 november 1616 schip en goederen in beslag genomen, omdat VOC-gouverneur Jan Pieterszoon Coen niet geloofde dat ze een andere route dan de Straat Magellaan hadden gevonden. Eerherstel vond pas jaren later plaats.
26 januari geboren
Kim van Kooten
1974
Beppie Nooij
1919
Angela Davis
1944


1977Nathan Vecht
Nederlands cabaretier.
1974Kim van Kooten
Nederlands actrice, dochter van Kees van Kooten.
1944Angela Davis
Amerikaans activist, lid van de Black Panther beweging. Zie: 'I have a dream' door Martin Luther King jr..
1928Roger Vadim († 2000)
Frans filmregisseur.
1925Paul Newman
Amerikaans acteur.
1922Ellen Vogel
Nederlands toneelactrice. Winnares Theo d'Or-prijs. 1961.
1919Beppie Nooij
Nederlands actrice.
1918Nicolae Ceausescu
Roemeens president en dictator.
1908Stéphane Grappelli
Frans jazzviolist.
1902Menno ter Braak († 1940)
Nederlands schrijver, essayist en criticus.
1831Mary Mapes Dodge († 1905)
Amerikaans kinderboekenschrijfster. Schrjfster van Hans Brinker - of de zilveren schaatsen - waarin een verhaal in voor komt over een jongen die zijn vinger in een op breken staande dijk steekt om het land te redden.
26 januari feestdagen
Australia Day - Australië
Día de Duarte - Dominicaanse Republiek
26 januari in de geschiedenis
1957
2007


2007Op een veiling in New York brengt het schilderij 'Sint-Jakob de Grotere in gebed' van Rembrandt bijna twintig miljoen euro op. Zie: De nieuwe leerling.
2006De moeder van Savanna (3) wordt veroordeeld tot zes jaar cel en tbs. Het meisje uit Alphen aan den Rijn werd in 2004 jaar dood gevonden in de kofferbak van haar moeders auto. Voor die tijd was zij door haar ouders herhaaldelijk mishandeld. In december 2006 wordt ook naar de gezinsvoogd van de Stichting Thuiszorg een strafrechtelijke vervolging ingesteld, 'omdat zij onvoldoende onderzoek heeft verricht naar en onvoldoende acht heeft geslagen op signalen omtrent mishandeling van Savanna'.
2005Driek van Wissen wordt uitgeroepen tot Nederlands Dichter des Vaderlands.
1957Oprichting van de PSP (Pacifistisch Socialistische Partij). Na 1989, samen met PPR en CPN, GroenLinks.
1932De Amerikaanse natuurkundige Ernest Lawrence vraagt octrooi aan op de cyclotron, een apparaat om bundels geladen deeltjes te versnellen.
1841Het Chinese (schier-)eiland Hongkong wordt met het Verdrag van Nanking een Britse Kroonkolonie. Per 1 jaunari 1997 is Hongkong weer van China.
1788Bij een Australische baai in de buurt van de huidige hoofdstad Sydney gaat de bemanning van de "Eerste Vloot" aan land. Zij vestigen de eerste Britse kolonie in Nieuw-Zuid-Wales. Het is een nederzetting bedoeld voor in het thuisland veroordeelde gevangenen.
1616De Nederlandse ontdekkingsreizigers Willem Schouten en Jacob Le Maire varen als eerste om Kaap Hoorn heen.
26 januari overleden
Johnny van Doorn
1991
Pieter Terpstra
2006
Rudi Falkenhagen
2005


2019Shrinivási (92)
Martinus Haridat Lutchman. Surinaams dichter.
2006Pieter Terpstra
Fries-Nederlands schrijver en journalist. Zette in 1964 de detective-reeks Havank voort na het overlijden van de oorspronkelijke auteur Hans van der Kallen. Hij schreef er, evenals van der Kallen, in totaal 23.
2005Rudi Falkenhagen (71)
Nederlands tv-acteur. Speelde in de serie 'Pipo de Clown' de stotterende boef Snuf ("m-m-mooie p-parels, f-f-fijne p-p-parels"). In 1978 speelde hij kapelaan Paulus Lumens in 'Dagboek van een herdershond'.
2000A.E. van Vogt (87)
Canadees-Nederlands sciencefiction-schrijver.
1998Shinichi Suzuki
Japans violist en muziekleraar.
1991Johnny van Doorn (46)
alias Johnny de Selfkicker, Nederlands schrijver, dichter en voordrachtskunstenaar.
1978Leo Genn
Engels acteur.
1953Martinus Nijhoff (58)
Nederlands schrijver.
1952Lodewijk van Deyssel
K.J.L. Alberdingk Thijm. Nederlands schrijver, behoorde tot de Beweging van Tachtig of de Tachtigers.
1795Johann Christoph Friedrich Bach
Duits componist, negende zoon van Johann Sebastian Bach en Anna Magdalena Bach.