dinsdag 3 december 2024

1975
Totally round the twist, off his chump, out of his tree
VANDAAG
DE DAG
19
september

De Britse omroep BBC 2 zendt op 19 september 1975 de eerste aflevering uit van de 'hotel-comedy' Fawlty Towers. Toen John Cleese (die ook de hoofdrol zou gaan spelen} werd gevraagd de basis voor de serie te schrijven had hij een bestaand voorbeeld voor handen. Hij verbleef enkele jaren daarvoor met de productieploeg van Monthy Python een paar maal in het Gleneagles hotel in Torquay. De eigenaar was een volkomen geschifte, voortdurend uit zijn dak gaande on-Brits sarcastische Brit. John Cleese maakte van hem de beruchtste hotelier ooit: Basil Fawlty. Voor de serie werden 12 afleveringen gemaakt (6 in 1975 en 6 in 1979) die nog steeds in vele landen worden herhaald.
19 september geboren
Twiggy
1949
Mama Cass Elliott
1941
Candy Dulfer
1969


1978Mariano Puerta
Argentijns tennisser.
1969Candy Dulfer
Nederlands saxofoniste.
1963Inge Diepman
Nederlands presentatrice.
1959Gijs Scholten van Aschat
Nederlands acteur. Ontvanger van de Louis d’Or voor de beste acteurprestatie in 1993.
1949Twiggy
Lesley Hornby. Brits model. In feite het eerste maat 34 fotomodel.
1947Jef Elbers
Vlaams zanger en scenarioschrijver.
1941Mama Cass Elliott († 1974)
Ellen Naomi Cohen. Amerikaans actrice en zangeres. Oprichter van de legendarische groep "The Mama's and The Papa's" (1965-1968).
1934Brian Epstein († 1967)
Brits zakenman, manager van The Beatles. Epstein overleed aan een overdosis drugs. Er werd gespeculeerd over zelfmoord omdat hij emotioneel en sociaal niet met zijn homoseksualiteit kon omgaan.
1927Carl Alberts († 2006)
Nederlands bassist (Cocktail Trio).
1926Pierre Janssen
Nederlands museumdirecteur en presentator.
1922Emil Zatopek († 2000)
Tsjechisch lange-afstandloper.
1917Pierre van Ostade († 2005)
Nederlands radio- en tv-presentator. Bekend van 'Kunt u mij de weg naar Hamelen vertellen, mijnheer?' en de 'Willem Ruisshow'.
1911Sir William Golding
Brits schrijver, dichter. Nobelprijs voor de Literatuur 1983.
1909Ferry Porsche
Duits-Oostenrijks ondernemer en ingenieur, zoon van Ferdinand Porsche.
1870Willem Jan Aalders
Nederlands theoloog.Van 1915 tot 1923 hoogleraar te Groningen en van 1923-1942 rijkshoogleraar ethiek en de wijsbegeerte van de godsdienst. Voorstander van het oecumenisch streven en voorman van het protestants christelijk onderwijs.
19 september feestdagen
Pitra Paksj - Hindoeïsme
Onafhankelijkheidsdag - St. Kitts en Nevis
Nationale Plasdag - Nederland
19 september in de geschiedenis
1998
1973
1959
1893


2002Begin van de burgeroorlog in Ivoorkust.
1998In San Francisco vindt de première plaats van de opera 'A Streetcar Named Desire' gebaseerd op het succesvolle toneelstuk van Tennessee Williams. De muziek is gecomponeerd door André Previn.
1997Grote protestbijeenkomst tegen 'Zinloos geweld' in Leeuwarden naar aanleiding van het overlijden van de 30-jarige Meindert Tjoelker. Hij werd op deze dag begraven; tevens de dag dat hij in het huwelijk zou zijn getreden met zijn vriendin Jennifer.
1995De Washington Post publiceert het manifest van de Unabomber, een Amerikaanse activist die in een periode van 18 jaar bombrieven stuurde naar tal van mensen. Als gevolg van deze bombrieven overleden 3 personen en raakten er 29 gewond. Na deze publicatie wordt Theodore Kaczynski in april 1996 opgepakt.
1986In de Amsterdamse schouwburg vindt de première plaats van Going to the Dogs, een toneelstuk in vier bedrijven van Wim T. Schippers. De zes personages worden vertolkt door afgekeurde politiehonden.
1985Mexico-stad wordt getroffen door een aardbeving met de kracht van 8,1 op de schaal van Richter. 25.000 mensen sterven.
1981Het Franse parlement schaft de doodstraf af.
1975De Britse zender BBC 2 zendt de eerste aflevering uit van Fawlty Towers. De hoofdrol in deze 'hotel-comedy' is in handen van John Cleese. Er worden 12 afleveringen gemaakt, die nu nog steeds worden herhaald.
1973Karel XVI Gustaaf wordt na de dood van zijn vader, Gustaaf Adolf, koning van Zweden.
1959Tijdens een staatsbezoek aan de VS wordt de Sovjetleider Nikita Chroesjtsjov de toegang tot Disneyland ontzegd.
1957Eerste ondergrondse test van een nucleaire bom in de Verenigde Staten.
1893Alle vrouwen in Nieuw Zeeland krijgen stemrecht.
1888In het Belgische kuuroord Spa wordt de eerste officiële Miss World verkiezing gehouden. Winnares is de 18 jarige kreoolse, Bertha Soucaret uit Guadaloupe. Zij was een van de 20 finalisten, verkozen uit 350 foto's. Haar prijs bedraagt 5.000 francs.
1356Slag van Maupertuis. De Engelsen, o.l.v. de Zwarte Prins (Woodstock, Prins van Wales) tegen de Fransen. Koning Jan II van Frankrijk wordt gevangengenomen.
19 september overleden
Joke Smit
1981
Italo Calvino
1985
Eddie Adams
2004


2006Roy Schuiten (55)
Nederlands wielrenner en ploegleider.
2004Eddie Adams (71)
Amerikaans fotojournalist, beroemd door foto waarop de Zuid-Vietnamese politiechef Nguyen Ngoc Loan een vermeend Vietcong aanhanger standrechtelijk executeert.
1989Guido de Moor
Nederlands acteur en regisseur. Ontvanger van de Louis d’Or voor de beste acteurprestatie in 1986 en 1987.
1985Italo Calvino
Italiaans schrijver. Beroemd door zijn trilogie met historische fantasieën, Il visconte dimezzato (1952), Il barone rampante (1957) en Il cavaliere inesistente (1959).
1981Joke Smit (48)
Johanna Elisabeth Smit. Nederlands gevierd en gerespecteerd feministe (voorzitter Man-Vrouw-Maatschappij).
1973Gram Parsons (26)
Amerikaans rockzanger, grondlegger van de country-rock (The Byrds en The Flying Burrito Brothers).
1969Bert Bakker
Nederlands dichter, romanschrijver letterkundige en uitgever.
1881James A. Garfield
20ste president van de Verenigde Staten.
1761Pieter van Musschenbroeck
Nederlands medicus, wis/natuurkundige en astronoom. Uitvinder van natuurkundige instrumenten waaronder de Leidse fles (voorloper van de condensator).
1710Ole Rømer
Deens astronoom. Bepaalde in 1676 op grond van waarnemingen van de planeet Jupiter en haar maan Io als eerste dat licht een eindige snelheid had. Hij berekende deze op ca. 225.000 km/s.