Wereld Feesten Almanak

Jaarlijks op 10 december worden de Nobelprijzen uitgereikt in Zweden (Stockholm), behalve de Nobelprijs voor de Vrede, die wordt uitgereikt in Noorwegen (Oslo). In de eerste week van oktober worden de prijswinnaars van 2024 bekend gemaakt.

Nobelprijs voor de Vrede 2022: Ales Bialiatski, Memorial en Center for Civil Liberties - voor het promoten van het recht om machthebbers te bekritiseren en het beschermen van de fundamentele rechten van burgers.

Nobelprijs voor Literatuur 2022: Annie Ernaux - voor de moed en de klinische scherpte waarmee ze de wortels, vervreemdingen en collectieve beperkingen van de persoonlijke herinnering blootlegt.

Nobelprijs voor Fysiologie of Geneeskunde 2022: Svante Pääbo - voor zijn sensationele ontdekkingen op het gebied van DNA van uitgestorven mensensoorten, zoals neanderthalers.

Nobelprijs voor Natuurkunde 2022: Alain Aspect, John Clauser en Anton Zeilinger - voor experimenten met verstrengelde fotonen, vaststelling van de schending van de Bell-ongelijkheden en baanbrekend werk op het gebied van kwantuminformatica.

Nobelprijs voor Scheikunde 2022: Carolyn Bertozzi, Morten Meldal en Karl Barry Sharpless - voor de ontwikkeling van klikchemie en bioorthogonale chemie.

Nobelprijs voor Economie 2022: Ben Bernanke, Douglas Diamond en Philip H. Dybvig - voor onderzoek naar banken en financiële crises.

De Nobelprijs is een jaarlijkse geldprijs voor wetenschappers die een opmerkelijke prestatie hebben geleverd op het gebied van de natuurkunde, scheikunde, fysiologie of geneeskunde, letterkunde en bevordering en behoud van de vrede. Daarnaast wordt sinds 1968 jaarlijks de Prijs van de Zweedse Rijksbank voor economie, ter nagedachtenis aan Alfred Nobel uitgereikt, die vaak kortweg de Nobelprijs voor de Economie wordt genoemd.

Hoewel het met de prijs verbonden bedrag niet onaanzienlijk is, is het prestige en de erkenning die men door het winnen van een Nobelprijs krijgt voor de meeste winnaars de belangrijkste beloning.

De Nobelprijs voor de Vrede is de enige die wordt toegekend door de Noorse regering (Noorse parlementaire Nobelcommissie). De andere prijswinnaars worden genomineerd door verschillende Zweedse universitaire commissies (het Zweedse Karolinska Instituut in Stockholm). De Nobelprijs voor de Vrede wordt daarom ook op 10 december uitgereikt in Oslo; de overige Nobelprijzen in Stockholm.

Lijsten met nobelprijswinnaars (Wikipedia)

Nobelprijs voor de Vrede

Nobelprijs voor Literatuur

Nobelprijs voor Fysiologie of Geneeskunde

Nobelprijs voor Natuurkunde

Nobelprijs voor Scheikunde

Nobelprijs voor Economie

Lijst van Nederlandse Nobelprijswinnaars

Lijst van Belgische Nobelprijswinnaars

Toevalligerwijs is het jaarlijks op 10 december ook de Dag van de Mensenrechten.